Lumen Là Gì? Tìm Hiểu Chi Tiết Về Đơn Vị Đo Độ Sáng Lumen & Ansi Lumen

28/06/2025 10:02 AM 118 Lượt xem

Khi lựa chọn thiết bị chiếu sáng như đèn LED hay máy chiếu, nhiều người thường bối rối trước các thông số kỹ thuật phức tạp. Một trong những khái niệm quan trọng nhưng dễ bị nhầm lẫn nhất chính là "lumen". Vậy lumen là gì? Bài viết này Goppo sẽ thích đáp và cung cấp cho Quý khách hiểu đúng về lumen, cũng như các khái niệm liên quan như ANSI lumen, lux hay candela sẽ giúp bạn đưa ra lựa chọn chính xác và tiết kiệm chi phí trong chiếu sáng.

lumen là gì?

Lumen Là Gì? Định Nghĩa Và Khái Niệm Cơ Bản

Định nghĩa Lumen theo tiêu chuẩn quốc tế

Lumen (ký hiệu: lm) là đơn vị đo quang thông – tổng lượng ánh sáng mà một nguồn sáng phát ra trong một giây trong một góc không gian nhất định, đã hiệu chỉnh theo cảm nhận của mắt người. Đây là đơn vị thuộc hệ SI (Hệ đo lường quốc tế).

Toán học định nghĩa:
1 lumen = 1 candela × 1 steradian

Định nghĩa Lumen theo tiêu chuẩn quốc tế

Ví dụ, nếu một bóng đèn phát ra ánh sáng có cường độ 1 candela và chiếu đều theo mọi hướng, nó sẽ tạo ra khoảng 12,57 lumen (tương ứng với 4π steradian).

Sự khác biệt giữa Lumen và các đơn vị đo sáng khác

Đơn vị	Ký hiệu	Chức năng
Lumen	lm	Đo tổng lượng ánh sáng phát ra từ nguồn sáng
Lux	lx	Đo độ rọi (lumen/m²) – ánh sáng trên một diện tích
Candela	cd	Đo cường độ sáng theo hướng nhất định
Watt	W	Đo năng lượng tiêu thụ, không phản ánh độ sáng trực tiếp

Việc phân biệt rõ các đơn vị này giúp bạn tránh nhầm lẫn khi so sánh thiết bị chiếu sáng.

Ký hiệu và cách viết chuẩn của đơn vị Lumen

Lumen có ký hiệu “lm” (viết thường, không viết hoa). Trên các bao bì sản phẩm hoặc thông số kỹ thuật, bạn sẽ thấy ghi như: 800 lm, 1500 lm,... Điều này thể hiện tổng lượng ánh sáng phát ra, không liên quan trực tiếp đến điện năng tiêu thụ.

ANSI Lumen Là Gì Và Tại Sao Cần Quan Tâm?

Định nghĩa và tiêu chuẩn ANSI Lumen

ANSI Lumen là một tiêu chuẩn do Viện Tiêu chuẩn Quốc gia Hoa Kỳ (ANSI) ban hành nhằm đo độ sáng thực tế của máy chiếu. Khác với Lumen thông thường, ANSI Lumen được đo bằng cách:

Chiếu nội dung màu trắng toàn màn hình
Đo độ sáng tại 9 điểm khác nhau
Tính trung bình, rồi nhân với diện tích hình chiếu

Định nghĩa và tiêu chuẩn ANSI Lumen

►Xem thêm: Chỉ số hoàn màu CRI là gì?

Phương pháp đo này phản ánh chính xác độ sáng mà người dùng thực sự cảm nhận khi sử dụng máy chiếu trong môi trường thực tế.

So sánh ANSI Lumen với Lumen thông thường

Tiêu chí	ANSI Lumen	Lumen thông thường
Cách đo	Chuẩn hóa theo ANSI	Tùy từng nhà sản xuất
Độ chính xác	Cao	Có thể bị phóng đại
Ứng dụng	Máy chiếu	Bóng đèn, thiết bị chiếu sáng

Lưu ý: Nhiều thương hiệu quảng cáo “LED lumens” hoặc “peak lumens”, không theo chuẩn ANSI, nên có thể gây hiểu lầm cho người tiêu dùng.

Tầm quan trọng của ANSI Lumen trong công nghiệp

Trong lĩnh vực giải trí, trình chiếu, giáo dục, việc chọn máy chiếu theo ANSI Lumen giúp:

So sánh khách quan giữa các thiết bị
Đảm bảo hình ảnh rõ nét trong điều kiện ánh sáng môi trường
Tránh lãng phí khi mua thiết bị quá mạnh hoặc quá yếu

Cách Đo Và Tính Toán Lumen

Các phương pháp đo Lumen

Đối với đèn: dùng thiết bị tích hợp như integrating sphere để thu toàn bộ ánh sáng phát ra từ nguồn.
Đối với máy chiếu: đo tại 9 điểm trên màn chiếu (theo ANSI).

Công cụ và thiết bị đo Lumen

Lux meter: đo độ rọi (lux), sau đó nhân với diện tích chiếu sáng để tính lumen.
Quả cầu tích hợp (Integrating Sphere): phòng đo chuyên dụng cho độ chính xác cao.
Thiết bị đo chuyên dùng cho máy chiếu: áp dụng tiêu chuẩn ANSI.

Các yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số Lumen

Chất lượng bóng đèn và quang học
Tuổi thọ của nguồn sáng
Điều kiện môi trường (nhiệt độ, độ ẩm)
Thiết kế vỏ đèn, góc chiếu

Ứng Dụng Của Lumen Trong Thực Tế

Lumen trong chiếu sáng dân dụng

Các ví dụ phổ biến:

Đèn bàn: ~400–600 lm
Đèn phòng khách: ~1000–2000 lm
Đèn phòng tắm: ~800–1200 lm

Người tiêu dùng dựa vào thông số lumen để chọn đèn phù hợp với mục đích sử dụng và diện tích phòng.

Lumen trong công nghiệp và sản xuất

Nhà xưởng thường cần lượng lumen lớn để đạt độ rọi ~300–500 lux trên sàn.
Các khu vực lắp ráp, kiểm tra cần chiếu sáng mạnh, đảm bảo an toàn lao động.

Với các không gian như nhà xưởng, công trình, Goppo có dòng đèn công suất cao, chỉ số lumen chuẩn, đáp ứng tốt yêu cầu chiếu sáng mạnh, ổn định và đáp ứng tốt cho giải pháp chiếu sáng nhà xưởng:

Lumen trong thiết kế và kiến trúc

Dùng để xác định ánh sáng tổng thể của không gian
Kết hợp giữa lumen nhân tạo và ánh sáng tự nhiên để tạo hiệu ứng thẩm mỹ
Điều chỉnh độ sáng theo từng vùng (zone lighting)

Bảng Quy Đổi Lumen Với Các Đơn Vị Đo Độ Sáng Khác

Quy đổi Lumen sang Watt

Không có công thức cố định vì phụ thuộc vào hiệu suất đèn. Tham khảo:

Công nghệ	Lumen/Watt
LED	80–120
CFL	50–70
Sợi đốt	10–17

Ví dụ: Đèn LED 10W → 800–1200 lm tùy loại.

Quy đổi Lumen sang Candela

Candela = Lumen / steradian
Cần biết góc chiếu sáng để tính chính xác candela.

Quy đổi Lumen sang Lux

Lux = Lumen / Diện tích (m²)
Ví dụ: 1000 lm chiếu đều lên 2m² → 500 lux

Vòng Chọn Độ Sáng Lumen Phù Hợp

Tiêu chuẩn độ sáng cho từng không gian

Khu vực	Lux khuyến nghị	Lumen cho 10m²
Phòng ngủ	100–150	1000–1500
Văn phòng	300–500	3000–5000
Phòng bếp	400–800	4000–8000
Nhà xưởng	500–1000+	5000–10.000+

Cách tính toán nhu cầu ánh sáng

Tổng Lumen cần = Lux mục tiêu × Diện tích (m²)
Ví dụ: phòng khách 20m², cần 200 lux → 200 × 20 = 4000 lumen

Các yếu tố cần cân nhắc khi chọn độ sáng

Màu tường (sáng tối)
Ánh sáng tự nhiên trong phòng
Chiều cao trần
Thời gian sử dụng (ngày hay đêm)

Lỗi Thường Gặp Khi Đánh Giá Độ Sáng Lumen

Nhầm lẫn giữa các đơn vị đo

Nhiều người nhầm Lumen = Lux hoặc Lumen = Watt, dẫn đến mua đèn không phù hợp. Thực tế mỗi đơn vị đo khía cạnh khác nhau của ánh sáng.

Bỏ qua các yếu tố môi trường

Không gian rộng, tường tối màu, ánh sáng ban ngày mạnh,... đều ảnh hưởng đến cảm nhận độ sáng. Không tính toán những yếu tố này có thể khiến thiết bị không đủ sáng.

Không xem xét tiêu chuẩn ANSI

Chỉ nhìn con số "3000 lumens" mà không biết đó là "marketing lumens" hay ANSI lumens là một sai lầm lớn khi chọn máy chiếu. Luôn ưu tiên thông số ANSI Lumen để đảm bảo chất lượng hình ảnh thực tế.

Câu Hỏi Thường Gặp Về Lumen Và Ansi Lumen

1. Có phải độ sáng càng nhiều Lumen càng tốt không?
Không. Độ sáng cần phù hợp với mục đích sử dụng. Quá sáng có thể gây chói, lãng phí điện năng.

2. Tại sao cần quan tâm đến số lượng ANSI Lumen khi mua máy chiếu?
Vì đây là chuẩn đo độ sáng thực tế, giúp đánh giá đúng hiệu năng thiết bị.

3. Làm thế nào để chọn độ sáng Lumen phù hợp cho từng không gian?
Tính theo công thức: Lumen = Lux × Diện tích, sau đó lựa chọn thiết bị phù hợp.

4. Sự khác biệt giữa Lumen và Lux là gì?
Lumen là lượng ánh sáng phát ra, Lux là độ rọi lên một diện tích.

5. Tại sao cùng công suất Watt nhưng có độ sáng Lumen khác nhau?
Do hiệu suất quang khác nhau giữa công nghệ đèn. LED thường phát sáng tốt hơn bóng sợi đốt ở cùng mức watt.